Największym mocarzem jest ten, kto ma władzę nad sobą.
Seneka Młodszy
Wiele kobiet bez względu na wiek, wykonywany zawód czy pozycję społeczną doświadcza przemocy fizycznej i psychicznej, która polega na wyśmiewaniu, poniżaniu, używaniu wyzwisk. W takich sytuacjach pomocne stają się pozytywne interwencje psychologiczne. Jedną z nich jest wybaczenie. Ten intencjonalny proces motywacyjny prowadzi do zmian w aspekcie przekonań, emocji i zachowań wobec sprawcy krzywdy. Kiedy zaczynasz rozumieć sytuację, doprowadzasz do usunięcia negatywnych emocji, na przykład takich, jak złość czy gniew. Wtedy pojawia się stan neutralny lub pozytywne przekonania i uczucia, co doprowadza do działań wyrażających wybaczenie sprawcy. Wybaczenie służy odbudowaniu relacji społecznych, ale nie jest jednoznaczne z aktem pojednania, polegającym na odtworzeniu relacji interpersonalnej zaburzonej przez krzywdę (Łukasz D. Kaczmarek).
Przykład. Kobieta z wieloletnim stażem zawodowym zmienia pracę. Jej nowy szef jest o dwadzieścia lat od niej młodszy, a młode koleżanki w jej otoczeniu mają znacznie mniejszy staż pracy. Przełożony zamiast korzystać z doświadczenia lubianej w pracy koleżanki, zaczyna ją wyśmiewać, poniżać, wzywać do siebie na tzw. ,,dywanik”, by przedstawić swoje subiektywne zdanie bez obiektywnej analizy jej pracy. Inna sytuacja: dwudziestopięcioletnia kobieta, o rozmiarze XS (34), radosna, zaangażowana w swoją pierwszą pracę, na spotkaniach zespołowych jest publicznie określana przez swoją szefową jako „chuderlak”. Ocenie nie podlega wykonana praca, lecz figura młodej dziewczyny. Jaki jest cel takiego zachowania szefowej wobec swojej podwładnej, którą zresztą nazywa koleżanką z zespołu? Trzeci przykład: od czasu, kiedy po studiach kobieta podjęła pierwszą pracę w prestiżowej instytucji, minęło kilkanaście lat. Wciąż jednak ciężko wspomina ten czas, kiedy na porannych spotkaniach była wyśmiewana i oskarżana przez swojego szefa i innych kolegów z zespołu za niewykonanie zadań, które nie należały do niej. Nie potrafiła się obronić, bała się. Mówiono, że to norma, że tak wszyscy młodzi mają. Dzisiaj jest już w innym miejscu, wykonuje całkiem inną pracę. I choć minęło wiele lat, wspomnienia wciąż wracają. Może w tych przykładach odszukałaś siebie, odczuwając ból.
Doświadczanie takiej przemocy sprawia, że czujesz niemoc, bezsilność, włącznie z utratą pewności siebie i chęci dalszego rozwoju. Masz wrażenie, że do niczego się nie nadajesz. To ,,do niczego” przekładasz na wszystkie sfery swojego życia. Utrata mocy sprawia, iż brakuje Ci siły i wiary, by zapanować nad sytuacją. Co robisz? Chcąc uniknąć więcej bólu, chowasz się w szczelnie zamkniętej przed światem klatce, gdzie możesz pozostawać z własnymi myślami i emocjami, mając poczucie pozornego bezpieczeństwa, jednak stając się jednocześnie bardziej wyczulona na zagrożenia niż szanse. To, czego doświadczasz w danym momencie, może wydawać się bez sensu, ale – jak powiada Victor Frankl – : ,,W pewnym sensie cierpienie przestaje nim być, gdy zyskuje sens”. Zaczynasz się zastanawiać nad celem i sensem tego cierpienia. Często nie można go wyjaśnić, ale myśl o wybaczeniu oprawcy sprawia, że nie jest ono przypadkowe i bezsensowne.
Wybaczające osoby wykazują korzystniejsze reakcje w obrębie układu krążenia i aktywności układu sympatycznego niż nieprzebaczające. Okazuje się, że z fizjologicznego punktu widzenia doznanie niewybaczonej krzywdy i jej przypomnienie sobie stanowi ryzyko zaostrzenia lub powstawania chorób. Kiedy rozwiedziona kobieta wybaczy byłemu mężowi, doznane od niego krzywdy, bardziej akceptuje siebie, ma większe poczucie sensu życia oraz mniejsze nasilenie lęku i depresji niż ta, które nie wybaczyła (E. Trzebińska).
Chcąc sobie pomóc, skorzystaj z pomocy psychoterapeutycznej. Zastanów się i określ, czym jest dla Ciebie wybaczenie, czym ono się różni od pojednania z oprawcą. Praktykuj wielkoduszność, wyrzekanie się motywacji do zemsty, odnajdywanie sensu w niezawinionym cierpieniu i poszukiwanie nowego sensu życia.
Badania pokazują, iż psychologiczna interwencja (kontakt psychoterapeutyczny) oparta na wybaczaniu podnosi samoocenę, pozwala panować nad otoczeniem, podtrzymywać nadzieję i obniżać poziom depresji. (Łukasz D. Kaczmarek).
Wybaczając, masz wpływ na swoje życie, zdrowie, relacje i dobre samopoczucie.
Literatura:
Ł. D. Kaczmarek, (2016). Pozytywne interwencje psychologiczne. Dobrostan a zachowania intencjonalne. Wyd. ZYSKI S-KA. Poznań.
W. Trzebińska, (2008). Psychologia pozytywna. Wyd. Akademickie i Profesjonalne. Warszawa.