Większość firm i organizacji w których zatrudniona jest znaczna liczba osób pracuje w trybie zespół lider, lider lidera, rada liderów itd. Na myśl przychodzi średniowieczny feudalizm europejski z drabinowym ustrojem; jestem seniorem, mam pod sobą wasala, który ma swojego wasala, ale jego wasal nie jest moim wasalem. Brzmi zagmatwanie? Bywa, że równie zgmatwane są stosunki menadżerów z pracownikami. Utrudnia to często efektywną pracę i wpływa na morale zespołu. Duże znaczenie ma także usposobienie lidera, przekłada się ono bowiem na atmosferę panującą pośród osób za które odpowiada. Dlatego pracując z menadżerami, zwracam uwagę na ogólne nastawienie jakie mają do otoczenia. Czy patrzą na świat przez otwarte na oścież drzwi percepcji, czy bardziej przez kraty błędów poznawczych, jaki mają styl zarządzania, czy są optymistami czy bardziej pesymistami, którzy uważają się za realistów.
Ludzie jako istoty stadne znani są z tego, że podążają, czy to za sobą, czy za pewnym przywódcą. Taki przywódca musi spełniać pewne warunki:
- zadbać o bezpieczeństwo grupy
- umożliwić grupie rozkwit i rozwój
- mieć dobrze rozwiniętą inteligencję emocjonalną, co pozwoli na poprawne odczytywanie emocji członków grupy
- musi go charakteryzować stabilność
To charakterystyczne cechy osoby, która mogłaby przewodzić; czasami to jednak zwodnicza charyzma i lisia przebiegłość są najważniejszymi czynnikami decydującymi o zdobyciu poparcia grupy. Lider który opiera się na zwodzeniu i oszustwach nie buduje prawdziwie zdrowego i przyjaznego dla grupy środowiska, skutki takich manipulacji niejednokrotnie okazywały się fatalne w skutkach. Ważne jest, aby relacje z pracownikami były oparte na marmurowych filarach zaufania, które można budować poprzez szczerość i uświadomienie pracownikowi jego znaczenia dla lidera.
Kolejną ważną cechą jaką powinien móc się pochwalić każdy dobry menadżer jest opisany przez Jona Gordona pozytywny styl zarządzania. Zakłada on nie przesadne odrzucenie negatywności, ale szukanie rozwiązań, których tymczasowy brak jest często powodem negatywnych nastawień. W każdej problematycznej sytuacji należy szukać elementu, który pozwoli odwrócić kartę. Narzekanie jest jednym z aspektów z którym pozytywny lider powinien sobie umieć poradzić. Jak myślisz, jak będą zachowywać się pracownicy gdy ich przełożony ciągle narzeka, zamiast działać? Taka metodyka będzie się odzwierciedlać w funkcjonowaniu całego zespołu. Gordon sugeruje implementacje zasady zakazu narzekania. Pracownicy i liderzy nie mogą narzekać, jeżeli nie zaprezentują jednego lub dwóch rozwiązań na drażniący ich problem. Zasada ta ma na celu eliminacje kontraproduktywnego marudzenia z którego nic nie wynika. Sygnalizowanie problemu poprzez narzekanie nie jest całkowicie błędne, staje się takie gdy narzekanie jest puste, czyli nie proponuje się rozwiązania problemu.
Wydawać się może, że lider powinien być doświadczony, z doświadczeniem idzie pewna niepowtarzalna mądrość, ale także bagaż przyzwyczajeń, który może się okazać sporym obciążeniem, gdy konieczne będą zmiany np. w dotychczasowym charakterze, czy stylu pracy organizacji. W swojej praktyce, jako szkoleniowiec spotkałam, się z takim problemem wśród pracowników ochrony zdrowia, szczególnie na szczeblu pielęgniarskim. Przełamanie dawnych nawyków np. stylu rozmowy z pacjentem, wydawało się być trudne, a wpływało na ogólną ocenę placówki przez pacjentów. Czasami młody pracownik, który nie posiada porównywalnego do starszego doświadczenia, szybciej i chętniej przyswoi nowe wymagania. Zadaniem dobrego lidera jest połączenie tego co obydwa typy ludzi mają do zaoferowania. Starsi pracownicy mają tendencje do życia przeszłością, „tak robiliśmy to zawsze”, „kiedyś było lepiej. Pozytywny lider postara się uświadomić cennemu i doświadczonemu pracownikowi jakie korzyści płyną z przyswajania nowych kompetencji, lub czasami tylko dostrajania już i tak szerokiego ich wachlarza.
Każdy lider powinien starć się szukać pozytywnego pierwiastka, nawet w najtrudniejszej sytuacji, czy to będzie po prostu założenie że się uda i robienie wszystkiego w tym kierunku, czy wyciągnięta lekcja w sytuacji gdy nie osiągnie się celu. Pozytywny styl zarządzania pozwoli pracownikom skupić się na swojej pracy i stworzy przyjazne rozwojowi środowisko. Aby zastosować ten styl zarządzania zwróć uwagę na poniższe aspekty:
- Zapewnij swoim pracownikom pewną autonomię i elastyczność ale upewnij się uprzednio, że mają wystarczające kompetencje, aby osiągnąć zamierzony cel, jeśli nie to spróbuj im w pomóc w ich zdobyciu
- Pokaż pracownikom, że ci na nich zależy, słuchaj aktywnie i uważnie, wyciągaj wnioski
- Praktykuj kulturę pracy w której pracownicy pomagają sobie nawzajem, potrafią dostrzec mocne strony i cieszyć się z sukcesów swoich współpracowników
- Zadbaj o to abyś zarówno ty, jak i twoi pracownicy skupiali się na rozwiązaniach problemów, nie samych problemach
- Zaakceptuj fakt, że w miejscu pracy będzie dochodzić do konfliktów, staraj się im zapobiegać, a gdy nie możesz podejmij mediacje, użyj swojej inteligencji emocjonalnej