Zastanówmy się co oznacza przymiotnik “silny”. Opisując daną osobę jako silną, stwierdzamy, że charakteryzuje się wysoką wydolnością fizyczną oraz potrafi podjąć się dużego wysiłku. Siła może również przejawiać się w zdolnościach umysłu do opierania się wpływom innych ludzi oraz zdolności do zachowania “zimnej krwi” podczas ekspozycji na wysokie dawki stresu. Jej źródłem jest najczęściej trening, ekspozycja ciała i umysłu na niedogodne warunki, które promują adaptację. W mięśniach szkieletowych powstawanie niewielkich uszkodzeń prowadzi do różnicowania się specjalnej populacji komórek satelitarnych w nowe włókna mięśniowe, innymi słowy nasze mięśnie stają się większe i silniejsze. Psychicznie uczymy się jak radzić sobie z trudnymi sytuacjami poprzez rozwój nowych zachowań i odkrywanie technik, które pomogą nam pozostać w równowadze. Podczas treningu fizycznego bodźcem do rozwoju włókien mięśniowych jest pokonywanie grawitacji podczas podnoszenia ciężarów, dla umysłu tym bodźcem mogą być silne emocje.
Mówiłam o tym czym jest silna psychika, czym jednak są silne emocje i odczucia – jeszcze nie. W ludzkiej pamięci największe piętno pozostawiają doświadczenia, które angażują wiele zmysłów. Na długo pozostanie z nami wspomnienie, które z czasem przerodzi się w nabyty odruch, np.: dotknięcie czajnika pełnego wrzącej wody. Nawet jeśli w dorosłym życiu nie będziemy pamiętać jak dokładnie wyglądał ten czajnik, zapamiętamy ból, który zadała nam jego rozgrzana powierzchnia. To proste wspomnienie przeradza się w odruch retrakcyjny, za każdym razem, kiedy zbliżamy rękę do rozgrzanej powierzchni, np. by sprawdzić czy jest wystarczająco gorąca, robimy to ostrożnie i kiedy tylko nasza skóra wejdzie z nią w kontakt, odsuwamy rękę (retrakcja). Podobne działanie mogą mieć silne emocje, wzbudzone przez działania pewnej osoby lub sytuację, w której się znaleźliśmy. Możemy chcieć unikać ponownej ekspozycji na kontakt z tą osobą lub unikać podobnych sytuacji. Są to stosunkowo proste mechanizmy wnioskowania, które niejako biorą udział w procesach ewolucyjnych, takich jak selekcja naturalna. Miały one zatem bardzo duże znaczenie na wczesnych etapach kształtowania się ludzkiej cywilizacji i pozostały z nami po dziś dzień. Silne emocje mogą także popychać nas do pewnych, równie silnych odpowiedzi behawioralych, takich jak agresja. Naszym zadaniem jest wówczas przekierowanie tego zachowania w taki sposób, aby nie wyrządzić krzywdy sobie samym oraz naszemu otoczeniu. Złość, która budzi agresję może przeobrazić się w determinację, która to właściwie wycelowana może przyczynić się do wielu pozytywnych wyników. Aby mogło do tego dojść, ważne jest, aby zidentyfikować przyczynę złości, następnie spróbować zastanowić się nad możliwościami działań, które by na nią wpływały, tak, aby ją zwalczyć lub złagodzić. Złość w tym ujęciu przeradza się w paliwo do działania, jednak musimy pamiętać o tym, że traktowanie emocji, którą de facto klasyfikujemy jako negatywną, może być nie do końca bezpieczne i psychicznie wykańczające. Z tego powodu ważne jest, aby potrafić radzić sobie z gniewem i nie dać mu przejąć nad sobą kontroli. Mistrz Leo-tai, w rozmowie z Danielem Gonzalezem, określa ten stan jako “styl uśmiechniętego zabójcy”. Taka osoba poprzez techniki wizualizacji, oddechu oraz poprzez kierowanie swoimi przekonaniami o sobie i otoczeniu, nie oddaje kontroli w ręce silnych emocji, które odczuwa. Korzysta natomiast z energii, którą one dostarczają i potrafi ją odpowiednio przekierować, aby umacniać się w dążeniu do celu, pisze Gonzalez.
Pisałam, że siła psychiczna to zdolność opierania się manipulacji i odporność na stres, do tej definicji należy dołączyć także umiejętność panowania nad własnymi emocjami. Niejednokrotnie zdarzy nam się, że czyjeś zachowanie wprowadzi nas w stan, w którym będziemy czuć złość. Chwilowo może wydawać nam się, że nie będzie to optymalne środowisko do działania. Wówczas nasza siatka dobrych manier, podtrzymująca wybuch gniewu, może zostać poważnie nadszarpnięta, a gdy się zerwie uwolni zalegającą lawinę niezadowolenia, a czasami agresji. Trening siły psychicznej polega na umacnianiu tej siatki i zdolności do stopniowego jej luzowania, gdy zajdzie taka potrzeba. Brak satysfakcji ze status quo może dać nam motywację do działania. Jest to mechanizm, który popycha niezadowolonych obywateli na ulice, aby organizowali protesty. Jednak należy pamiętać o tym, że niezadowolenie, jeśli nie znajdzie ujścia w działaniu i jego wynikach, przekształca się we frustrację i złość. Dlatego ważne jest, aby potrafić sobie z nimi radzić, szczególnie gdy trafiamy na pewne przeszkody. Droga do celu rzadko jest łatwa, toteż umiejętność ta może okazać się niezbędna.
